دنیای اقتصاد : روند صعودی قیمت سهام که از اواخر بهمن ۱۴۰۱ آغاز شده بود، در سال جاری نیز ادامه یافت تا با رشد بیش از ۶درصدی شاخص کل بورس تهران در روز دوشنبه، این نماگر از کف اخیر خود بیش از ۱۷درصد فاصله بگیرد. به اعتقاد برخی از کارشناسان بازار سرمایه می‌توان امیدواری‌های جدی نسبت به ورود به فاز صعودی داشت؛ گرچه بازار سهام در اغلب ماه‌های گذشته به‌کرات رکودهای طولانی و عمیق را تجربه کرده است، به طوری که معامله‌گران طی ۳۱ ماه گذشته با مشاهده تغییر فاز نماگرها از افزایشی به مسیری نزولی و فرسایشی، راهی درهای خروج شده‌اند.
بر اساس آمار، بازدهی ۶درصدی بازار در نخستین هفته معاملاتی فروردین می‌تواند سیگنال‌های مثبتی به سرمایهگذاران مخابره کند. بررسی‌ها حاکی از آن است که در صورت تداوم ورود پول حقیقی‌ها به بازار سهام، بازار مذکور می‌تواند چهره متفاوتی از خود به نمایش بگذارد. با‌این‌حال به دلیل برخی ابهامات هنوز مشخص نیست که روند اخیر می‌تواند ادامه داشته باشد یا همانند مرتبه‌های گذشته، جهش موقتی را به فعالان خود نشان می‌دهد. روند برخی محرک‌های داخلی و فرامرزی حاکی از آن است که می‌تواند روند فعلی بورس را در کوتاه‌مدت حمایت کند؛ جایی که انتظارات تورمی در کنار رشد قیمت کالاها می‌تواند بر ارزندگی سهم‌ها پس از ۳۱ ماه نفسگیر، سهامداران را نسبت به رشد سودآوری بنگاه‌های بورسی امیدوار کند.
اما گفته‌های کارشناسان اقتصادی حاوی یک پیام تعیین‌کننده است. فرار از رکود فرسایشی ۳۱ماهه سهام و نصف شدن سرمایه بسیاری از سرمایهگذاران در این مدت بدون شک متاثر از برخی متغیرها از جمله پس‌لرزه‌های تدابیر سیاستگذار اقتصادی بوده است. اگر به این وضعیت نقصان‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بازار سرمایه را نیز بیفزاییم، متوجه خواهیم شد که بورس برای سرک کشیدن به ارتفاعات تاریخی کار سختی در پیش دارد. به این ترتیب با وجود این دو ابرچالش، سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بورسی در معرض ریسک و تهدید قرار خواهند گرفت. به طوری که به جرات می‌توان گفت تا زمانی که تجدیدنظری در عملکرد این دو محرک قدرتمند ایجاد نشود، فرازوفرودها به قوت خود باقی خواهد ماند.
نقش سیاستگذار در مدیریت بحران‌ها
روز دوشنبه شاخص کل بورس تهران با رشد بیش از ۵۴/ ۰درصدی تا نزدیک ابرکانال ۱/ ۲میلیون واحد صعود کرد تا نمایش جذابی از خود به یادگار بگذارد. موج صعودی بازار سهام که از اواخر بهمن‌ماه وارد فاز جدیدی شده است با افزایش ارتفاع دیروز نماگر سهام، حالا در مسیری جدید گام برداشته است که می‌تواند حتی بازار را با موج‌های صعودی بیشتری همراه سازد. در همین رابطه حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» به بررسی متغیرهای اثرگذار بر رشد ادامه‌دار بازار سهام پرداخت. به گفته او تاخیر جدی قیمت سهام از نیمسال دوم ۱۴۰۱ با انتظارت تورمی سبب شده شاهد افزایش جذابیت سهام برای سرمایهگذاری باشیم، جذابیتی که تنها مختص گروه‌های شاخص‌ساز نیست و حتی ریالی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کوچک و دلاری‌های بزرگ بورس نیز از شرایط مشابهی برخوردارند که در کنار عوامل دیگر زمینه را برای بازگشت سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های گریزان فراهم کرده است.
افزایش انتظارات تورمی در ۷ماه گذشته نمود بیشتری پیدا کرده است. با‌این‌حال روند قیمت‌ها در بازارهای موازی همچون دلار، طلا، سکه و حتی مسکن و خودرو که تا هفته‌های قبل در مسیر افزایشی گام برمی‌داشتند هم‌اکنون روندی مبهم را به رخ هواداران خود می‌کشند. از این‌رو مشخص نیست اضافه چربی بازارهای سفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌بازی رو به خالی شدن برود. در روزهای گذشته مجددا برخی مباحث پیرامون واردات خودروهای دست‌دوم، فعالان اقتصادی را به تکاپو انداخته است. به این ترتیب همزمان با جذابیت قیمت اغلب سهام، حواشی برخی اخبار همچون دو سال‌ونیم گذشته موانعی را جلوی راه فعالان بورسی قرار داده است.
این وضعیت در حالی است که شاهد کاهش جذابیت بازارهای رقیب سهام در هفته‌های اخیر به دلیل اشباع قیمتی هستیم. حتی در میان گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نزدیک سرمایهگذاری نیز گرچه صندوق‌های با درآمد ثابت از ریسک کمتری برخوردارند اما نمی‌توان از این گزینه سرمایهگذاری به‌عنوان رقیب جدی بورس نام برد. بررسی‌ها نشان می‌دهد از ۲۳ اسفند ۱۴۰۱ تا ۱۴فروردین، حقیقی‌ها اقبال ویژه‌ای به بازار سهام نشان داده‌اند که عمدتا حاکی از بازگشت اعتماد سرمایهگذاران است. با توجه به اینکه این روزها سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حقیقی راه ورود به تالار شیشه‌ای را برگزیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، این مهم نقش سیاستگذار را در شکل‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری موج جدید تقاضا پررنگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر کند. از سوی دیگر تجربه تلخ بورس ۹۹ یک نکته مهم را به سرمایهگذاران گوشزد کرده است.
سهامداران عمدتا به این واقعیت پی برده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند که افزایش قیمت سهام که از آن با عنوان رشد شارپی یاد می‌شود عموما به حبابی شدن بدنه بازار سهام منجر می‌شود که پیامدی جز نزولی سرتاسر فرسایشی و طاقت‌‌‌‌‌‌‌‌‌فرسا را به‌دنبال نخواهد داشت. این واقعیت تلخ سیاستگذار را می‌تواند مجاب به تغییر ریل برخی سیاستگذاری‌ها کند. با توجه به اینکه افزایش قیمت‌ها در بازارهای موازی از این بازارها چهره‌ای نامطمئن به تصویر می‌کشد، اصرار دولتمردان اقتصادی بر رویه‌های ناصحیح مسبوق به سابقه منجر به رشد غیرواقعی و غوطه‌ور شدن آنها در توهمات افزایشی خواهد شد.
ابهامات بازگشت رونق
رضایی‌پور با بیان اینکه دامن زدن به برخی حواشی به ویژه اخبار مرتبط با واردات خودرو سیگنال‌های ضد و نقیض به بورس وارد می‌کند، گفت: طی روزهای گذشته مصوبه حذف واردات خودروهای دست‌دوم و قیمت‌گذاری نرخ خوراک با دلار ۲۸۵۰۰تومانی از جمله موضوعات مهمی بوده است که ابهام را به سرمایهگذاران منتقل کرده است. این دسته از اخبار حاشیه‌دار در دو سال گذشته لطمات جبران‌ناپذیری به بورس وارد کرده است. آنطور که شواهد نشان می‌دهد برخی افراد بدون داشتن سمت دولتی اظهاراتی را به میان می‌آورند که مشخص نیست از کجا نشات می‌گیرد. بازار سهام بازاری هوشمند است که نسبت به اخبار و شایعات واکنش آنی نشان می‌دهد. به هر روی با وجود این حواشی
نمی‌توان انتظار داشت بورس به روند صعودی که در پیش گرفته است ادامه دهد.
علاوه بر این موضوع، چشم‌انداز تورمی کشور هم اکنون در ابهام است. این ابهام وضعیت متزلزل و غیر‌قابل‌پیش‌بینی برای فعالان اقتصادی به تصویر می‌کشد. لازم به توضیح است که این شرایط سبب شده سرمایهگذاران نسبت به ثبات اقتصادی، پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی‌پذیر شدن دستورالعمل‌های اقتصادی، وضعیت شرکت‌های صادرات‌‌‌‌‌‌‌‌‌محور و مهم‌تر از آن امکان کاهش فشارهای تحریمی بر دولت با تردید مواجه شوند؛ موضوعی که می‌تواند به صورت مستقیم سودآوری بنگاه‌های بورسی را تحت‌تاثیر قرار دهد. واکنش سیاستگذار در راستای رخدادهای اقتصادی و غیراقتصادی بسیار مهم است. باید دید سیاستگذار بنا را بر چه اساسی قرار داده است. آیا قرار است وضعیت کنونی با نرخ‌های بادکنکی مدیریت شود یا تدابیر اصلاحی دیگری در راه است.
او در پایان با اشاره به وضعیت عملکرد یک‌ساله شرکت‌های بورسی تاکید کرد: همزمان با نزدیک شدن به روزهای پایانی فروردین‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه، سامانه جامع اطلاع‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسانی ناشران (کدال) روزهای پر‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترافیکی را برای ارسال اطلاعات یک‌ساله خواهد گذراند. بررسی گزارش‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی یک‌ساله شرکت‌ها و نتایج آن تاثیر شگرفی در ورود و خروج پول به بورس خواهد داشت.
احیای بازار سهام این روزها نزدیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. هر چند طی ماه‌های گذشته در چندین نوبت نماگرهای بورسی ژست افزایشی به خود گرفتند اما این احتمال که موج‌های صعودی تداوم یابد و بازار وارد فاز خوشایند گاوی شود همچنان مبهم است. در برخی برهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کمی کمرنگ شده است، اما سیگنال‌های مثبتی از این مهم دریافت می‌شود. بازار سهام از ابتدای فروردین طبق روال سال‌های پیشین بر مدار صعودی حرکت کرد اما این موضوع دلیل روشنی بر تداوم روند مذکور نخواهد بود. با این اوصاف بررسی نظرسنجی «دنیای اقتصاد» از آینده بازارها در سال ۱۴۰۲ حاکی از آن است که بورس در سال آینده در دوئل با دلار، طلا، مسکن و خودرو برنده خواهد شد.
